Công nghệ có thể giải bài toán bảo vệ bản quyền số?

Đây là phát biểu của ông Vũ Kiêm Văn, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hội truyền thông số Việt Nam (VDCA) tại tọa đàm “Giải bài toán bảo vệ bản quyền cho ngành công nghiệp âm nhạc - điện ảnh - truyền hình số” do Liên minh Sáng tạo nội dung số Việt Nam (DCCA) phối hợp cùng Thủ Đô Multimedia tổ chức ngày 26/9 tại Hà Nội.

Theo ông Văn, vấn đề bảo vệ bản quyền nội dung, đặc biệt là trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay đang gặp rất nhiều thách thức. Đã có nhiều hội nghị, hội thảo bàn về vấn đề này, cho thấy đây là vấn đề đang được các doanh nghiệp sáng tạo, kinh doanh nội dung số hết sức quan tâm.

Nhận thức được xu hướng đó, cách đây hơn 3 năm, VDCA đã ra mắt Trung tâm Bản quyền số. Nhiều tổ chức xã hội - nghề nghiệp, doanh nghiệp về khai thác và bảo vệ bản quyền cũng đã ra đời tập trung vào phim, âm nhạc, game…, tạo thành một lực lượng ngày càng đông đảo cùng chung tay góp sức trong công cuộc bảo vệ bản quyền số. Do đó, toạ đàm tập trung vào những lĩnh vực khá đặc thù, có nhiều vụ việc vi phạm về bản quyền nhất trong thời gian qua và cũng khó xử lý nhất.

Trong bối cảnh phân phối nội dung kỹ thuật số đang diễn ra sôi động, sự phát triển nhanh chóng của các nền tảng truyền hình OTT (Over-The-Top) và các nhà phát hành phim trực tuyến đã đưa người dùng tới một thời kỳ tiêu thụ nội dung giải trí hoàn toàn mới mẻ. Sự thuận tiện trong việc truy cập phim, chương trình truyền hình và sự kiện âm nhạc trực tiếp trên các thiết bị đã làm biến đổi cách khán giả tương tác với nội dung.

Còn theo ông Phạm Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm bản quyền Nội dung số, Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử, Bộ Thông tin và Truyền thông, các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình OTT tại Việt Nam và các hãng phát hành phim trực tuyến như Netflix, Hulu, Hotstar đã trở thành những nhân tố quan trọng trong hệ sinh thái giải trí Internet khi đáp ứng nhu cầu nội dung không giới hạn. Vì vậy, việc đảm bảo tính toàn vẹn và độc quyền cho các nội dung phát hành đã trở thành một vấn đề quan trọng, là bài toán mà các nhà sở hữu và phát hành nội dung ngày càng coi trọng.

Mặc dù các biện pháp chặn tên miền cũng đã bắt đầu được thực thi tại Việt Nam, các giải pháp quản lý quyền kỹ thuật số (DRM) như Widevine, FairPlay và PlayReady đã được triển khai để ngăn chặn truy cập và phân phối trái phép, nhưng các giải pháp bảo vệ bản quyền hiện vẫn chưa đủ, đòi hỏi một phương pháp đa chiều để giải quyết các rủi ro đang hiện hữu.

Đặc biệt, vấn đề mà các nhà cung cấp nội dung đối mặt trong lỗ hổng DRM là việc lợi dụng sự giả mạo gói tin để đánh lừa máy chủ ủy quyền (License Server) và qua mặt việc xác thực cấp quyền lấy nội dung cho các tài khoản không đủ tin cậy.

Bên cạnh lỗ hổng của DRM, các nhà cung cấp truyền hình OTT và hãng phát hành trực tuyến còn phải đối mặt với một loạt các rủi ro khác đòi hỏi các giải pháp bảo vệ bản quyền toàn diện như: Vấn đề dùng thiết bị quay màn hình để phát lại hay vấn đề khai thác các mạng riêng ảo (VPN) để né tránh hạn chế địa lý, cho phép truy cập nội dung từ quốc gia này phân phối nội dung trái phép tại một quốc gia khác...

Nhằm đối phó với những mối đe dọa đa dạng này, bên cạnh những chính sách điều hành, quản lý, yếu tố công nghệ cũng sẽ đóng vai trò rất quan trọng. Trước thực tế này, Sigma Multi-DRM giới thiệu một biện pháp bảo vệ đột phá - Sigma Active Observer (SAO). Đây là giải pháp đổi mới vượt xa các hạn chế của các giải pháp DRM truyền thống, cung cấp một cơ chế phòng thủ linh hoạt và tích cực, chủ động phát hiện và thông báo các nguy cơ vi phạm bản quyền.

Với các nhà cung cấp dịch vụ truyền hình OTT và các nhà phát hành phim, nhạc trực tuyến, việc đón nhận Sigma Multi-DRM v???i tích hợp SAO tạo thành một chiến lược bảo vệ toàn diện. Bằng cách áp dụng giải pháp năng động này, các nhà cung cấp nội dung có thể giải quyết được những nguy cơ quan trọng như: Bảo vệ khỏi mối đe dọa đa chiều, Bảo vệ các nội dung độc quyền; Nâng cao uy tín thương hiệu; Tối ưu doanh thu; và Sự chủ động trong bảo mật.

Có thể nói, với môi trường phân phối nội dung ngày càng rộng lớn và vấn đề vi phạm bản quyền nội dung số ngày càng phức tạp, đối mặt với các mối đe dọa đa dạng là vấn đề sẽ tồn tại trong môi trường kỹ thuật số./.